۰۱/۰۵/۱۳

مختصات زمان ما و آینده‌ای که تا ظهور در پیش داریم - جلسه چهارم، بخش دوم

یکی از راه‌های زمان‌شناس شدن، شناخت سنت‌های حاکم بر حیات بشر است/ طبق سنت‌های الهی، وقتی خدا به جامعه‌ای نعمت معنوی داد، به‌همان نسبت از آنها امتحان می‌گیرد

شناسنامه:

• زمان: 1401/5/10
• مکان: دانشگاه امام صادق(ع)
• موضوع: مختصات زمان ما و آینده‌ای که تا ظهور در پیش داریم
• صوت: اینجا
• متن کامل: اینجا

علیرضا پناهیان؛ جلسۀ چهارم محرم، بخش دوم:

در این جلسه می‌خواهیم به این سؤال پاسخ بدهیم که ما برای زمان‌شناس‌شدن چه‌کار باید کنیم؟ چگونه ذهن و نگاه خودمان را پرورش بدهیم تا بتوانیم زمان‌شناس باشیم. سه راه اساسی را پیشنهاد می‌دهم:

راه اول این است که اساساً کلان‌نگر بشویم، جامع‌نگری کنیم و بتوانیم از بالا نگاه کنیم، روندها را مطالعه کنیم، همۀ اینها تحت عنوان «عقل» در دین آمده است. به یک معنا، تعقل یعنی کلان‌نگری. امیرالمؤمنین(ع) فرمود: عاقل‌ترین انسان‌ها کسی است که به عاقبت، بیشتر بیندیشد و دوراندیش باشد.

مهم‌ترین آسیب و مانع برای کلان‌نگر شدن و دیدنِ روندها، غرق شدن در جزئیات است. هرچند جزئیات هم واقعیت دارند مثلاً اینکه ببینیم الان ما در چه مقطع زمانیِ خاصی هستیم و چند حادثه، ما را درگیر کرده است؟

هیچ پدر و مادری نباید درگیر در جزئیات باشند و از کلیت زندگی فرزندشان و از آیندۀ فرزندشان غافل بشوند. اگر درگیر جزئیات بشوند نمی‌توانند فرزندشان را تربیت کنند.

روش شبکه‌های ماهواره‌ای مثل بی‌بی‌سی این است که شما را درگیر جزئیات کرده و از کلان‌نگری باز می‌دارند. جزئیات مشکلات ما و جزئیات پیشرفت‌های خودشان را به ما نشان می‌دهند و می‌خواهند ما را وادار به احساس بدبختی کنند. درحالی‌که اگر کلان‌نگر باشیم می‌فهمیم که همین الان جامعه و کشور ما خوشبخت‌تر و قدرتمند‌تر از آنها است.

علامۀ طباطبائی می‌گوید: اگر دیدی در یک کشور غربی یک لطفی به یک حیوان می‌کنند و در جزئیات رفتارشان بعضاً مهربانی‌ها و اخلاقی هست نباید این‌طور قضاوت کنی که آنها در رعایت اسلام از ما جلوترند! ببین با جهان چه می‌کنند و چه جنایت‌هایی در جاهای دیگر انجام می‌دهند.

راه دوم برای زمان‌شناس شدن این است که تاریخ را مطالعه کنیم. حدوداً چهل درصد قرآن، تاریخ انبیاء است. زمان‌ها شبیه همدیگرند، تاریخ را مطالعه کنید تا زمان خودتان را به‌دست بیاورید.

راه سوم برای زمان‌شناس شدن، شناخت سنت‌های الهی حاکم بر حیات بشر است. حیات اجتماعی بشر بی‌قاعده و بی‌ضابطه نیست. اینها را باید بشناسیم. مثلاً می‌فرماید «تِلْکَ الْأَیَّامُ نُداوِلُها بَیْنَ النَّاسِ» یعنی شکست و پیروزی را ما مدیریت می‌کنیم.

طبق سنت‌های الهی وقتی که خداوند به یک جامعه‌ای نعمت معنوی بدهد، به همان نسبت از آن جامعه انتظار دارد و امتحاناتی می‌گیرد که لبِ مرز توان آن جامعه باشد.

ما قبل از انقلاب، یک‌مقدار عزاداری و عرض ارادت به امام‌حسین(ع) داشتیم. خداوند امتحان انقلاب و بعد هم دفاع مقدس را سرِ راه ما قرار داد که معلوم شود چقدر حاضریم فدای امام‌حسین بشویم.

الآن که خدا به ما نعماتی مثل امنیت، اربعین و فرصت عشقبازی با امام‌حسین را داده ومی‌توانیم معنویت در اوج داشته باشیم، باید دید خدا چه انتظاری از ما دارد و چه امتحان سختی در پیش خواهیم داشت؟ خدا الکی اینها را به هیچ امتی نمی‌دهد، لابد یک خبری در راه است. امتحانی که خدا از ما خواهد گرفت متناسب با اتمام حجتی است که کرده است. پس باید آماده باشیم.