۰۱/۰۷/۱۰

ابعاد عبادت با عظمت اربعین- ج ۳

عبادت یعنی متوجه وابستگی‌تان می‌شوید و تواضع می‌کنید تا به آغوش کسی که به او وابسته‌اید پناه ببرید/ عالی‌ترین مثال برای اینکه انسان بدون بلا عمق وابستگی‌اش را به خدا بفهمد، کربلاست

شناسنامه:

• زمان: 1401/06/16
• مکان: مسیر نجف به کربلا - موکب امام رضا(ع)، جلسه سوم
• مناسبت: اربعین

علیرضا پناهیان، موکب امام رضا(ع) در مسیر نجف به کربلا:

• پیاده‌روی باعظمت اربعین یک عبادت بزرگ است اما برای درک این موضوع، باید ابتدا عبادت را بازتعریف کنیم. ریشۀ عبادت این است که ما به خدا وابسته‌ایم. انسان‌ها حمایت‌های خدا را به شکل ابزار و ارتباط‌هایی در اطراف‌شان می‌بینند لذا کم‌کم خود را نیازمند همین ابزار و ارتباط‌ها می‌بینند نه نیازمند به منبع اصلی قدرت.

• ریشه همه بدی‌ها این است که انسان وابستگی به خدا را فراموش کند و ریشه همه خوبی‌ها این است که خود را وابسته به خدا حس کند. وقتی بزرگ می‌شویم حس وابستگی را فراموش می‌کنیم چون فکر می‌کنیم خودمان امور زندگی‌مان را پیش می‌بریم؛ این فکر غلط آغاز همه خطاهای انسان است، اگر نفهمیم وابسته هستیم، دچار غرور و تکبر می‌شویم و احساس استقلال از خدا پیدا می‌کنیم.

• تواضع نسبت به خدا که در اثر احساس وابستگی ایجاد می‌شود منشأ همه دارایی‌های ما و راه دریافت دارایی‌های بیشتر است. تواضع به خدا یعنی «همه دارایی‌ها و همه هستی من وابسته به خداست، اصلاً من چیزی ندارم» وقتی احساس وابستگی به خدا را درک کنید تکبر می‌رود و تواضع و همه خوبی‌های دیگر به جایش قرار می‌گیرد، آن‌وقت خدا دارایی‌هایش را به تو می‌دهد و قدرت‌های بالاتر به تو خواهد داد. راهش این است که بدانی به خدا وابسته‌ای و به اقتضاء این وابستگی عمل کنی.

• چگونه متوجه وابستگی به خدا بشوم و این وابستگی را در خودم شدیدتر کنم؟ با عبادت؛ یعنی انجام یک فرم رفتاری خاص مثل نماز، شما در یک فرم رفتاری خاص، متوجه وابستگی‌تان می‌شوید، وابستگی‌تان را اعلام می‌کنید و از روی فکر، عقل و معرفت‌تان، تواضع می‌کنید، تا به آغوش کسی که به او وابسته‌اید پناه ببرید.

• عالی‌ترین مثال برای اینکه آدم بدون بلا، عمق وابستگی‌اش را به خدا بفهمد کربلاست، آنجا که احساس کنید به امام‌حسین(ع)، به ذکرش، به زیارتش و به اربعینش وابسته هستید.

• «أَ فَمَنْ شَرَحَ اللَّهُ صَدْرَهُ لِلْإِسْلامِ فَهُوَ عَلى‏ نُورٍ مِنْ رَبِّه‏» (زمر،22) کسی که خدا به او شرح صدر داده و نوری از جانب خدا دریافت کرده است می‌فهمد به خدا وابسته است. او کارهای خوب دیگر را هم قربةً الی الله انجام می‌دهد تا به خدا نزدیک بشود. شهید سلیمانی به خدا نزدیک بود ولی می‌خواست با شهادت نزدیکتر بشود. راه اربعین امام‌حسین، این‌قدر وابستگی شما را شدید می‌کند که شما باید شهید بشوید تا آرام بشوید.

• «فَوَیْلٌ لِلْقاسِیَةِ قُلُوبُهُمْ مِنْ ذِکْرِ اللَّه‏» (زمر،22) کسی که قساوت قلب دارد نماز برایش سخت است چون وابستگی خودش را درک نمی‌کند. نماز اصلی‌ترین نیاز ما است؛ نمازهای پنج‌گانه مثل نهر آبی است که انسان روزی پنج بار خودش را در آن بشوید، فراموشی وابستگی به خدا انسان را آلوده می‌کند، باید با نماز خود را از این آلودگی پاک کنیم. قلب تمیز که قساوت ندارد احساس وابستگی به خدا می‌کند.

• آیا اگر انسان مثل برخی حیوانات باوفا یا مثل برخی دیگر متین و خدمتکار باشد کافی است؟! این حد از اخلاق بدون دین هم بود، وابستگی به خدا چیز دیگری است که یکی از نتایجش اخلاقی مانند وفا و متانت و... است، اینجا باید گفت: چون که صد آمد، یک هم پیش ماست! امام‌حسین(ع) فرمود اگر دین ندارد لااقل آزاده باشید، جلوی چشم من به خیمه‌ها حمله نکنید؛ شمر را هم می‌شود به اخلاق حداقلی دعوت کرد. اخلاق حداقلی برای کسانی است که سطح بالای انسانیت را درک نمی‌کنند.

• گریه شما به خاطر مصائب امام‌حسین(ع) اخلاق حداکثری است. اخلاق حداکثری ناراحتی شما برای غربت امام‌حسین(ع) است، کم‌کم این اخلاق به جایی می‌رسد که نمی‌توانید غربت ولی خدا را تحمل کنید و کم‌کم از غیبت او ناله می‌زنید. کسی که برای غربت امام‌زمان(عج) ناله نزند فاقد سطح بالای انسانیت است. کسانی که اخلاق حداقلی داشتند امام‌حسین(ع) را محاصره کردند و کسانی که اخلاق حداکثری دارند امام‌حسین(ع) را از غربت خارج می‌کنند و کار را به دست مهدی او می‌دهند.