۹۷/۰۴/۰۶

چگونه مهربانی خدا را باور کنیم؟/ ج23

درک مهربانی خدا نیاز به فکر دارد/ متنِ فکر ما می‌تواند «قرآن» باشد

شناسنامه:

• مکان: مسجد امام صادق(ع)
• زمان: 1397/03/19
• مناسبت: ماه مبارک رمضان
• صوت: اینجا
• گزارش تصویری: اینجا
• کلیپ صوتی: پیشنهاد دهید
• اینفوگرافیک: پیشنهاد دهید

در ادامه بخش‌هایی از بیست و سومین شب سخنرانی حجت الاسلام علیرضا پناهیان در مسجد امام صادق(ع) با موضوع «چگونه مهربانی خدا را باور کنیم؟» را به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بیان معنوی می‌خوانید:

• درک مهربانی خدا یک پایۀ مهم برای بندگی و ارتباط با خداوند متعال است ولی اگر آدم بخواهد ظاهر‌بین باشد و دنبال مهربانی‌های خیلی واضح و گل‌درشت بگردد و صرفاً بر اساس منافع زودرسِ خودش قضاوت کند، درک مهربانی خدا برایش دشوار خواهد بود.

• مهربانی خدا یک‌مقدار پیچیده است و یک‌مقدار نیاز به فکر دارد. امام صادق(ع) می‌فرماید: اولی‌الالباب(صاحبان خِرَد) با فکر شروع می‌کنند، آن‌وقت با تفکر، به محبت خدا می‌رسند. «إِنَّ أُولِی الْأَلْبَابِ الَّذِینَ عَمِلُوا بِالْفِکْرَةِ حَتَّى وَرِثُوا مِنْهُ حُبَّ اللَّه» (کفایه‌الاثر/257)

• چگونه محبت خدا را بفهمیم؟ یک راهش تفکر است. اما دربارۀ چه چیزی فکر کنیم؟ دربارۀ «نعمات الهی» و «فلسفۀ خلقت» فکر کنیم. هرچقدر دربارۀ این موضوعات فکر کنیم، به چیزی جز مهربانیِ خدا نمی‌رسیم!

• مثلاً به این فکر کنید که چرا رسول خدا(ص) یا امام زمان(ع) هر روز (هر هفته) پروندۀ اعمال ما را می‌بینند؟ آیا نعوذبالله بیکار هستند یا می‌خواهند سرکشی و تجسس کنند؟! آیا این تکلیفِ اداریِ ایشان است و مجبورند هر روز پروندۀ ما را ببینند و امضا کنند؟! آیا خودشان مایل نیستند اما خدا دستور داده و ایشان هم دارند تحمل می‌کنند؟! نعوذبالله! پس چه دلیلی دارد؟ جز محبت ایشان به ما دلیل دیگری ندارد! چون ایشان نگران ما هستند، دوست دارند پروندۀ ما را ملاحظه کنند؛ مثل پدری که پروندۀ تربیتی یا آموزشیِ فرزندش را مطالعه می‌کند. اگر روی این مسائل فکر کنیم، به نتایج خیلی خوبی می‌رسیم.

• اگر کسی بتواند خودش با تفکر، به این نتیجه برسد که «خدا او را دوست دارد» خوش به سعادتش! همچنین اگر در مجالسی شرکت کند که در آن مجالس، فکرِ او را به این سمت، هدایت کنند، باز هم خوش به سعادتش! البته همیشه هم خوب نیست که آدم گوش بدهد (مستمع باشد)، بعضی‌وقت‌ها هم آدم برای فکرکردن، خوب است بنویسد؛ یعنی خودش شروع کند به نوشتن چیزهایی که به ذهنش می‌آید تا همان مسائلِ عمیق را یکی‌یکی به‌دست بیاورد. انگار این نوشتن، ذهن آدم را بیشتر درگیرِ موضوع می‌کند.

• یک مقاطع و جاهایی هست که آدم مهربانی خدا را لمس می‌کند؛ یکی از این مقاطع، موقع «قرآن‌خواندن» است؛ البته قرآن‌خواندن با فکر! یکی دیگر از این مقاطع، ذکر اهل‌بیت(ع) است؛ آن‌هم با فکر! یکی دیگر از این مقاطع هم «مهربانی‌کردن به دیگران» است؛ آن‌هم با توجه و نیت.

• ما با تفکر، می‌توانیم بفهمیم که خدا چقدر به ما مهربان است؛ متنِ فکرِ ما هم می‌تواند «قرآن کریم» باشد. اگر متن فکر ما قرآن باشد، اتفاق‌های فوق‌العاده قشنگی برای ما می‌افتد. البته ادب شما در برخورد با قرآن و آمادگی شما برای مواجهۀ با آیات زندۀ قرآن، اثر بسیار بالایی دارد در اینکه مهر خدا را در قرآن بچشی!

• از کجا بفهمیم خدا به ما مهربان است؟ با یک توجهِ خاصی قرآن بخوانیم؛ قرآن همین الان هم کلام خداست، قرآن همین الان هم اشاره‌های خداست برای ما! وقتی قرآن را باز می‌کنی، حس کن خدا واقعاً دارد با تو صحبت می‌کند، اشاره‌های قرآن را بگیر!

• هر آیه‌ای را که می‌خوانی، آن معنایی که در ذهنت می‌آید، در اختیار خداست، برداشت‌هایی که از آن آیه پیدا می‌کنی، در اختیار اوست، مهم نیست کجای قرآن را باز می‌کنی، حتی اگر تفأل هم به قرآن نزده باشی-بلکه نوبتی و به‌ترتیبِ صفحات، قرآن را بخوانی- خدا بلد است در آن صفحه‌ای که جلویت باز می‌شود، حرف‌هایش را-با اشاره- به تو بزند! او حرفِ خودش را با همان آیات، به تو می‌گوید.

• رسول گرامی اسلام(ص) به حضرت سلمان می‌فرماید: وقتی مؤمن شروع می‌کند به قرآن‌خواندن، خدا شروع می‌کند با مهربانی به او نگاه‌کردن!

• «وَ إِنَّ الْمُؤْمِنَ إِذَا قَرَأَ الْقُرْآنَ نَظَرَ اللَّهُ إِلَیْهِ بِالرَّحْمَة» (جامع‌الاخبار/ 39) مگر می‌شود خدا با مهربانی به آدم نگاه کند و آدم متوجه نشود و حس نکند؟!

• شاید برایتان اتفاق افتاده باشد که در جایی-مثل اتوبوس- نشسته‌اید، یک‌دفعه‌ای برمی‌گردید و دوتا صندلی عقب‌تر را نگاه می‌کنید و می‌بیند یک کسی دارد به شما نگاه می‌کند! یا به یکی نگاه می‌کنید و او هم یک‌دفعه‌ای برمی‌گردد نگاه می‌کند! حالا ممکن است اسمش را «تله‌پاتی» بگذارند، اما بالاخره امواجی هست که اثر می‌گذارد. در برخی روایات هم اشاره‌ای به این مسئله شده است (ارواح، جنود مجنّده هستند)

• پیشنهاد می‌کنم سیرۀ چهارده معصوم را دربارۀ قرائت قرآن ببینید. آیا ما بیشتر نیاز به نگاه مهربان خدا داریم یا پیامبر(ص) و امیرالمؤمنین(ع)؟! طبیعتاً ما-برای نجات خودمان- بیشتر به نگاه مهربان خدا احتیاج داریم، اما شما اصرار اهل‌بیت(ع) را برای قرآن‌خواندن ببینید! رفتارشان هنگام قرآن‌خواندن را ببینید! انگار سرگرمی ایشان در قرآن‌خواندن است! ببینید اهل‌بیت(ع) چقدر از قرآن، تغذیه می‌کردند، درحالی‌که ما بیشتر از آنها احتیاج داریم!

• حضرت امام(ره) می‌فرماید: «انسان سالک را به طریق کلّى دو طریق است براى وصول به مقصد اعلى و مقام قرب ربوبیّت: یکى از آن دو-که مقام اوّلیّت و اصالت دارد- سیر الى اللَّه است به توجّه به مقام رحمت مطلقه و خصوصاً رحمت رحیمیّه-که رحمتى است که هر موجودى را به کمال لایق خود مىرساند- و از شعب و مظاهر رحمت رحیمیّه بعث انبیاء و رسل صلوات اللَّه علیهم است که هادیان سُبُل و دستگیر بازماندگانند...» (آداب‌الصلوه/66) یعنی غیر از قرآن، مظهر دیگر رحمت خدا، اهل‌بیت(ع) هستند.

• و بعد می‌فرماید: «کتاب بزرگ الهی که از عالم غیب الهی و قرب ربوبی نازل شده و برای استفادۀ ما مهجوران و خلاص ما زندانیان سجن طبیعت و مغلولان زنجیر‌های پیچ‌درپیچ هوای نفس و آمال به صورت لفظ و کلام درآمده از بزرگ‌ترین مظاهر رحمت مطلقۀ الهیه است که ما کور و کرها از آن به هیچ‌ وجه استفاده نکرده و نمی‌کنیم!» (همان)

<<جلسه قبل

جلسه بعد>>