حدیث | پاسخ امام صادق(ع) به صوفیه: سلمان و ابوذر با آن همه جلالت دنبال دنیایشان بودند/ داوود و سلیمان و یوسف و ذی‌القرنین حکومت داشتند و دنیا را اداره می‌کردند و خدا بر آنها عیب نگرفت
توضیح
سفیان ثوری بر امام صادق(ع) وارد می‌شود و لباس بسیار زیبایی بر تن حضرت می‌بیند. به حضرت ایراد می‌گیرد و حضرت هم پاسخش را می‌دهد. سپس عده‌ای از شاگردانش دوباره خدمت امام صادق ع می‌رسند و می‌گویند: او پاسخ شما را نداده و دلائلش را نگفته. حضرت می‌فرماید: دلیلتان را بگویید. آنها فقط یک آیه می‌خوانند و پاسخ همان را از حضرت طلب می‌کنند. امام صادق(ع) در پاسخ به اشکال آنها و ابطال تفکر صوفیانه و دنیا گریزانه جواب‌های متعددی می‌دهند تا اینکه به سیره عملیه دو تن از اصحاب خاص پیامبر(ص) یعنی اباذر و سلمان احتجاج می‌کنند.
در قسمتی دیگر از این روایت حضرت به حکومت و دنیا داری انبیاء و بزرگان تاریخ مانند داوود و سلیمان و یوسف و ذی القرنین استشهاد می‌کند و اینکه خدا و پیامبر ص به کار آنها ایراد نگرفته است.
قسمت برگزیده از روایت 1
قال الصادق ع: فَأَمَّا سَلْمَانُ فَکَانَ إِذَا أَخَذَ عَطَاهُ رَفَعَ مِنْهُ قُوتَهُ لِسَنَتِهِ حَتَّى یَحْضُرَ عَطَاؤُهُ مِنْ قَابِلٍ.
فَقِیلَ لَهُ: یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ أَنْتَ فِی زُهْدِکَ تَصْنَعُ هَذَا وَ أَنْتَ لَا تَدْرِی لَعَلَّکَ تَمُوتُ الْیَوْمَ أَوْ غَداً؟
فَکَانَ جَوَابَهُ أَنْ قَالَ:
مَا لَکُمْ لَا تَرْجُونَ لِیَ الْبَقَاءَ کَمَا خِفْتُمْ عَلَیَّ الْفَنَاءَ، أَ مَا عَلِمْتُمْ یَا جَهَلَةُ أَنَّ النَّفْسَ قَدْ تَلْتَاثُ عَلَى صَاحِبِهَا إِذَا لَمْ یَکُنْ لَهَا مِنَ الْعَیْشِ مَا یَعْتَمِدُ عَلَیْهِ، فَإِذَا هِیَ أَحْرَزَتْ مَعِیشَتَهَا اطْمَأَنَّتْ.
وَ أَمَّا أَبُو ذَرٍّ فَکَانَتْ لَهُ نُوَیْقَاتٌ وَ شُوَیْهَاتٌ یَحْلُبُهَا وَ یَذْبَحُ مِنْهَا إِذَا اشْتَهَى أَهْلُهُ اللَّحْمَ أَوْ نَزَلَ بِهِ ضَیْفٌ أَوْ رَأَى بِأَهْلِ الْمَاءِ الَّذِینَ هُمْ مَعَهُ خَصَاصَةً نَحَرَ لَهُمُ الْجَزُورَ أَوْ مِنَ الشِّیَاهِ عَلَى قَدْرِ مَا یَذْهَبُ عَنْهُمْ بِقَرَمِ اللَّحْمِ فَیَقْسِمُهُ بَیْنَهُمْ وَ یَأْخُذُ هُوَ کَنَصِیبِ وَاحِدٍ مِنْهُمْ لَا یَتَفَضَّلُ عَلَیْهِمْ. وَ مَنْ أَزْهَدُ مِنْ هَؤُلَاءِ وَ قَدْ قَالَ فِیهِمْ رَسُولُ اللَّهِ ص مَا قَالَ وَ لَمْ یَبْلُغْ مِنْ أَمْرِهِمَا أَنْ صَارَا لَا یَمْلِکَانِ شَیْئاً الْبَتَّةَ، کَمَا تَأْمُرُونَ النَّاسَ بِإِلْقَاءِ أَمْتِعَتِهِمْ وَ شَیْئِهِمْ وَ یُؤْثِرُونَ بِهِ عَلَى أَنْفُسِهِمْ وَ عِیَالاتِهِمْ.
لغات و عبارات مشکل
إِذَا أَخَذَ عَطَاهُ: زمانی که سهمش را از بیت المال می‌گرفت
رَفَعَ مِنْهُ قُوتَهُ لِسَنَتِهِ: به اندازه خرج یکسالش را از آن برمی‌داشت
قَابِلٍ: سال آینده
مَا لَکُمْ لَا تَرْجُونَ لِیَ الْبَقَاءَ کَمَا خِفْتُمْ عَلَیَّ الْفَنَاءَ: چرا همانطور که ترس از دنیا رفتن من را دارید امید به زنده ماندن من ندارید؟
تَلْتَاثُ: می‌پیچد
نُوَیْقَاتٌ: شترها
شُوَیْهَاتٌ: گوسفندها
یَحْلُبُهَا: از آنها شیر می‌دوشید
الْجَزُورَ: شتر یا گوسفندی که برای ذبح آماده کرده باشند
بِقَرَمِ اللَّحْمِ: اشتها و میل به گوشت
قسمت برگزیده از روایت 2
قال الصادق ع: أَخْبِرُونِی أَیْنَ أَنْتُمْ عَنْ سُلَیْمَانَ بْنِ دَاوُدَ ع حَیْثُ سَأَلَ اللَّهَ مُلْکاً لَا یَنْبَغِی لِأَحَدٍ مِنْ بَعْدِهِ فَأَعْطَاهُ اللَّهُ جَلَّ اسْمُهُ ذَلِکَ وَ کَانَ یَقُولُ الْحَقَّ وَ یَعْمَلُ بِهِ ثُمَّ لَمْ نَجِدِ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ عَابَ عَلَیْهِ ذَلِکَ وَ لَا أَحَداً مِنَ الْمُؤْمِنِینَ؟ وَ دَاوُدَ النَّبِیِّ ص قَبْلَهُ فِی مُلْکِهِ وَ شِدَّةِ سُلْطَانِهِ؟ ثُمَّ یُوسُفَ النَّبِیِّ ع حَیْثُ قَالَ لِمَلِکِ مِصْرَ: «اجْعَلْنِی عَلى خَزائِنِ الْأَرْضِ إِنِّی حَفِیظٌ عَلِیمٌ»(یوسف/55) فَکَانَ مِنْ أَمْرِهِ الَّذِی کَانَ، أَنِ اخْتَارَ مَمْلَکَةَ الْمَلِکِ وَ مَا حَوْلَهَا إِلَى الْیَمَنِ وَ کَانُوا یَمْتَارُونَ الطَّعَامَ مِنْ عِنْدِهِ لِمَجَاعَةٍ أَصَابَتْهُمْ وَ کَانَ یَقُولُ الْحَقَّ وَ یَعْمَلُ بِهِ، فَلَمْ نَجِدْ أَحَداً عَابَ ذَلِکَ عَلَیْهِ. ثُمَّ ذُو الْقَرْنَیْنِ عَبْدٌ أَحَبَّ اللَّهَ فَأَحَبَّهُ اللَّهُ وَ طَوَى لَهُ الْأَسْبَابَ وَ مَلَّکَهُ مَشَارِقَ الْأَرْضِ وَ مَغَارِبَهَا وَ کَانَ یَقُولُ الْحَقَّ وَ یَعْمَلُ بِهِ ثُمَّ لَمْ نَجِدْ أَحَداً عَابَ ذَلِکَ عَلَیْهِ.
لغات و عبارات مشکل
عَابَ عَلَیْهِ ذَلِکَ: عیب بگیرد بر او این حکومت را
یَمْتَارُونَ الطَّعَامَ: حمل می‌کردند طعام را
لِمَجَاعَةٍ: به خاطر قحطی
طَوَى لَهُ الْأَسْبَابَ: اسباب را برایش جمع کرد(علم، قدرت، امکانات مادی)
منبع
کافی، ج5، صص68-70
ارسال نظر
لطفا قبل از ارسال نظر اینجا را مطالعه کنید