یکی از راه‌های خودشناسی، خلوت است. انسان خود را در شلوغی‌ها و مشغولیت‌های فراوان گم می‌کند. تلقی دیگران از او بر او غالب می‌شود و خودِ واقعی خود را نمی‌شناسد. آدم گاهی باید در تنهایی‌ها خود را ببیند و دربارۀ خود بیندیشد و با خدا ...
اثرات رنجبلا و گرفتاری برای شکوفا شدن استعدادها و رو شدن نقاط ضعف و قوت انسان است؛ حتی اگر گرفتاری در اثر گناه یا اشتباه ما پدید آمده باشد. انسان در کوران سختی‌هاست...
امتحان‌های الهی، بستری برای خودشناسیمیتوان از روی امتحان‌های خدا و مشکلات و نعماتی که به انسان می‌رسد خود را شناخت، نقاط ضعف و قوت خود را پیدا کرد و...
مقابله با خواهش‌های نفسانی
یکی از راه‌های خودشناسی این است که انسان با خواهش‌های نفسانی خود مقابله کند. آن‌گاه میزان مقاومت نفس خود را خواهد دید. هر چه قدر نفس ما در جریان ترک بدی‌ها، شدیدتر مقاومت کند وضع بدتری داریم، مگر آن‌که آن بدی به صورت ژنتیک در درون ما وجود داشته باشد که آن‌گاه چندان علامت بدی باطن ما نیست.
یکی از راه‌های خودشناسی این است که انسان دقت کند هر عملی را چرا و به چه انگیزه و نیتی انجام داده؟ چه غایتی در نظرش بوده و اساساً چه اهدافی برایش مهم است؟ چون قیمت هر آدمی متناسب با هدفش تعیین می‌شود و قیافۀ روح او شبیه هدفش خواهد شد. پس از نیّت، مقدار قوّت اراده و عملش سنجیده می‌شود.
ما 24ساعته داریم با خدا پینگ پنگ بازی می‌کنیم؛ ببین توپ را کجای میز می‌اندازد؟ تو آنجا ضعف داری/ چطوری در جریان محاسبۀ نفس، صدای خدا را می‌شنوی؟ انگار خدا دارد می‌گوید: «دیدی امروز چه‌کار کردی؟ امروز من این‌را از تو پرسیدم؛ دوباره این امتحانِ را از تو گرفتم...»
اصلی‌ترین بُعد وجود انسان گرایش‌های او هستند؛ اصلاً «منِ» ما در همین‌جا قرار دارد. گرایش‌ها بر اندیشه و رفتار انسان تسلط دارند. منتها اگر می‌بینید که این‌قدر بر علم و عمل، تأکید شده برای این است که راه نفوذ ما به قلب، همین دو تا هستند. وقتی می‌گوییم «یک کسی به معرفت نفس رسیده» یعنی فهمیده چه می‌خواهد. یعنی فهمیده که کدام خواسته در وجودش اصیل و عمیق‌تر است...
دورۀ جدید جلسات آموزشی تنها مسیر-ج 2
