۹۲/۰۹/۱۱

جایگاه محوری مبارزه با نفس در سیر الی الله

• اصلی‌ترین محور همۀ فعالیت‌های معنوی و حرکت انسان در سیر الی الله «مبارزه با هوای نفس» است.
• وقتی انسان به یک «گرایش و تمایل سطح پایین» خیلی بها دهد و بیش از حد به سراغ آن برود، در واقع از «هوای نفس» خود تبعیت کرده است. معنای دقیق مبارزه با هوای نفس این است که به کمک «علاقه‌های خوب، عمیق و سطحِ بالای خود» با «علاقه‌های بد، کم‌ارزش و سطحِ پایین» خود مبارزه کنیم.
• معنای مبارزه با نفس این نیست که به‌طور مطلق بر روی همۀ علایق خود پا بگذاریم، بلکه به این معناست که برخی از علایق را بر برخی دیگر ترجیح دهیم. اساساً در این دنیا هر کسی برای رسیدن به برخی از علایق خود، باید بر ‌روی برخی دیگر از علایق خود پا بگذارد. حتی افراد هوس‌ران و هرزه نیز دائماً با برخی از علائق خود در حال ستیز هستند، چون آنها مجبورند برای رسیدن به خواسته‌های سطحیِ خود، خواسته‌های عمیق و اساسیِ خود را زیر پا بگذارند و حتی بعضاً با برخی دیگر از علائق سطحی خود مبارزه کنند.

همۀ ما دائماً به مبارزه با هوای نفس(علایق سطحی) نیاز داریم ولی مصداق علایق سطحی در افراد مختلف متفاوت است، ممکن است یک انسانِ رشدیافته، به چیزی میل پیدا ‌کند که در اصل، علاقۀ خوبی است اما نسبت به او، سطحِ پایین محسوب شده و حکم هوای نفس را داشته باشد. «حَسَنَاتُ‏ الْأَبْرَارِ سَیِّئَاتُ الْمُقَرَّبِین‏»(کشف الغمه/2/254)