۹۵/۰۳/۲۵

دانشگاه امام صادق(ع)/ موانع رشد- ج1

 پناهیان: سه رویکرد اساسی برای خوب بودن می‌توان تصور کرد/ کدامیک از این سه رویکرد حال آدم را بهتر می‌کند؟ و با ماه مبارک رمضان تناسب بیشتری دارد؟

حجت الاسلام پناهیان:

• ما برای خوب بودن، سه رویکرد اساسی می‌توانیم تصور کنیم، (رویکرد اول) یک رویکرد این است که مواظبت کنیم به هلاکت نیفتیم و نابود نشویم و ضرر و خطری ما را تهدید نکند. رویکرد دوم این است که مراقبت کنیم دارایی‌ها و خوبی‌های خودمان را حفظ کنیم. رویکرد سوم این است که دغدغه رشد و پیشرفت داشته باشیم.

• مثل اینکه بعضی وقت‌ها یک تیم فوتبال دنبال این است که (1) بازنده از زمین بیرون نیاید، (2) گاهی دنبال این است که نتیجه را حفظ کند (3) و گاهی هم به دنبال برد هست و بهترین دفاع را حمله می‌داند.

• کدامیک از این سه رویکرد خوب هست و حال آدم را بهتر می‌کند و با ماه مبارک تناسب بیشتری دارد؟

• (گروه اول) بعضی در ماه مبارک، دنبال نجات از هلاکت هستند، ماه رمضان را برای این جشن میگیرد که :«اگر خوابم عبادتست، یک آیه قرآن یک ختم قرآن است.» این آدم حداقلی می‌گوید: «شب قدر هم که هزار ماه است و شب آخر هم که همه را می‌بخشند بالاخره ما را هم می‌بخشند.» این آدم، با ماه مبارک زیاد برنامه‌اش را تغییر نمی‌دهد.

• گروه دوم کسانی هستند که رویکردشان حفظ وضعیت موجود است، آن‌ها، با ماه رمضان تغییری در برنامه‌شان می‌دهند ولی یک تغییر حداقلی؛می گوید: «باید یک ختم قرآن کنم. باید حتما جلسه دعا هم شرکت کنم».

• (گروه سوم) ولی آنهایی که دغدغه رشد دارند، تمام همتشان برای عالی‌ترینهاست، از این وضعیت، هرچند خوبش، هم متنفرست. این آدم خودش را ریاضت می‌دهد. ریاضت در عبادت زدگی دارد، مگر اینکه آدم انگیزۀ خیلی بالایی داشته باشد و همه، این انگیزه بالا را ندارند.

• ماه رمضان برای چه کسی بهرۀ اصلی را دارد؟ ماه رمضان برای اینهایی که می‌خواهند رشد کنند و دنبال بهره برداری حداکثری هستند، طراحی شده است.

• دین کدامیک از اینها را می‌پذیرد؟ بدترین ظلم‌ها به دین این هست که بگوییم دین آمده انسان را از هلاکت نجات دهد و حال آنکه کارکرد اصلی‌اش این نیست، به کل دین که نگاه می‌کنید می‌بیند دین برای این نیست که شما را از هلاکت نجات دهد، اینکه نماز شما را از فحشاء نجات می‌دهد این حداقل اثر نماز است و حال آنکه اثر حداکثری نماز ،«لَذِکْرُ اللَّهِ أَکْبَرُ»(عنکبوت،45) است.

• اگر یک موبایل پیشرفته را دادی دست یک نفر که می‌خواهد با بچه‌اش فقط تماس بگیرد، به او ظلم کردی. دین دستگاهی است برای پیشرفت فوق‌العاده و شاید یکی از دلایل ترویج دین‌داری در زمان ظهور این باشد که مردم انگیزه‌ای پیدا می‌کنند برای رسیدن به حداکثرها

• دین برای رسیدن به حداقل‌ها نیست بلکه بالاتر است البته انسان را از حداقل‌ها هم نجات می‌دهد. دین برنامه‌ای است برای مدال‌آوری. مثل ورزشکاری که حرفه‌ای ورزش می‌کند. رویکرد ما در فضای دین‌داری اگر این نباشد، شما به حداقل دین بسنده خواهید کرد.

• دین نیامده برای اینکه نهایتاً جلوی برخی بی‌بند و باری‌ها جنسی را بگیرد. میدانید این تصور غلط چه فجایعی می‌آفریند؟ آنگاه به صورت مبالغه آمیزی درباره این موضوع برخورد خواهی کرد، دین آمده ما را به اعلی درجاتی که انسان می‌تواند برسد، برساند. در دین، حس مسابقه است «أَیُّکُمْ أَحْسَنُ عَمَلا»(ملک،2) مرگ و حیات را آفریدم تا بهترین شوی .

• دین اساساً برای رویکرد سوم طراحی شده است. دین دست همه را می‌گیرد، اما رویکرد دین رساندن انسان به عالی‌ترین قله‌هاست دین در اصل پاسخی است برای آدم‌هایی که هیجان دارند به عالی‌ترین قله ها برسند. به این می‌گویند رشد.

​دانلود صوت: اینجا